Các Vườn quốc gia ở Việt Nam được UNESCO công nhận

Giới thiệu về Vườn Quốc Gia Việt Nam 

Vườn Quốc gia là gì?

Vườn quốc gia hay công viên quốc gia là một khu vực đất hay biển được bảo tồn bằng các quy định pháp luật của chính quyền sở tại. Vườn quốc gia được bảo vệ nghiêm ngặt khỏi sự khai thác, can thiệp bởi con người. Vườn quốc gia thường được thành lập ở những khu vực có địa mạo độc đáo có giá trị khoa học hoặc những khu vực có hệ sinh thái phong phú, có nhiều loài động-thực vật có nguy cơ tuyệt chủng cao cần được bảo vệ nghiêm ngặt trước sự khai thác của con người. Các vườn quốc gia là một khu vực được bảo vệ theo quy định của IUCN loại II.

Vai trò và tầm quan trọng của vườn quốc gia

Các vườn quốc gia Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn thực vật quý hiếm, hệ sinh thái rừng nguyên sinh và các loài động vật hoang dã Việt Nam đang bị đe dọa. Ngoài ra, đây cũng là nơi để giáo dục môi trường, nghiên cứu khoa học và phát triển du lịch bền vững.

Tổng quan về hệ thống vườn quốc gia tại Việt Nam

Việt Nam hiện có hơn 30 vườn quốc gia trải dài từ Bắc đến Nam, mỗi nơi mang một hệ sinh thái độc đáo – từ rừng nhiệt đới, rừng ngập mặn cho đến rừng núi cao, rừng ven biển. Các vườn quốc gia không chỉ là “lá phổi xanh” mà còn là những địa điểm du lịch thiên nhiên Việt Nam được yêu thích nhất hiện nay.

Các loại hình hệ sinh thái trong vườn quốc gia

• Rừng thường xanh mưa ẩm nhiệt đới (Cúc Phương, Cát Tiên)
• Hệ sinh thái núi đá vôi (Phong Nha – Kẻ Bàng)
• Rừng ngập mặn ven biển (Phú Quốc, U Minh Thượng)
• Hệ sinh thái nước ngọt và đất ngập nước

Việt Nam có bao nhiêu vườn quốc gia?

Tây Nam Bộ:

Vườn quốc gia Phú Quốc:

Vườn quốc gia Phú Quốc

• Năm thành lập: 2001​
• Diện tích: 31.422 ha
• Địa điểm: Tỉnh Kiên Giang​
• Hệ sinh thái: Rừng nhiệt đới trên đảo, hệ sinh thái biển và rừng ngập mặn, đa dạng sinh học với nhiều loài động thực vật quý hiếm.

Vườn quốc gia Tràm Chim:

Vườn quốc gia Tràm Chim

• Năm thành lập: 1994​
• Diện tích: 7.588 ha​
• Địa điểm: Huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp
• Hệ sinh thái: Đất ngập nước, rừng tràm, đồng cỏ ngập nước theo mùa, là nơi cư trú của nhiều loài chim nước, đặc biệt là sếu đầu đỏ.

Vườn quốc gia Mũi Cà Mau:

Vườn quốc gia Mũi Cà Mau

• Năm thành lập: 2003​
• Diện tích: 41.862 ha
• Địa điểm: Tỉnh Cà Mau​
• Hệ sinh thái: Rừng ngập mặn ven biển, đa dạng sinh học với nhiều loài động thực vật đặc trưng của vùng đất ngập nước. ​

Vườn quốc gia U Minh Hạ:

Vườn quốc gia U Minh Hạ

• Năm thành lập: 2006​
• Diện tích: 8.286 ha​
• Địa điểm: Tỉnh Cà Mau​
• Hệ sinh thái: Rừng tràm trên đất than bùn, hệ động thực vật phong phú, đặc biệt là các loài chim nước.

Vườn quốc gia U Minh Thượng:

Vườn quốc gia U Minh Thượng

• Năm thành lập: 2002​
• Diện tích: 21.107 ha​
• Địa điểm: Tỉnh Kiên Giang​
• Hệ sinh thái: Rừng tràm trên đất than bùn, đa dạng sinh học với nhiều loài động thực vật quý hiếm.

Trung du và miền núi phía Bắc:

Vườn quốc gia Ba Bể:

Vườn quốc gia Ba Bể

• Năm thành lập: 1992​
• Diện tích: 10.048 ha​
• Địa điểm: Tỉnh Bắc Kạn​
• Hệ sinh thái: Rừng nhiệt đới thường xanh, hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất Việt Nam – hồ Ba Bể, với hệ động thực vật phong phú. ​

Vườn quốc gia Phia Oắc – Phia Đén:

Vườn quốc gia Phia Oắc – Phia Đén

• Năm thành lập: 2018​
• Diện tích: 10.593 ha​
• Địa điểm: Huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng​
• Hệ sinh thái: Rừng nguyên sinh trên núi cao, nơi sinh sống của gần 2.000 loài động thực vật quý hiếm. ​

Vườn quốc gia Tam Đảo:

Vườn quốc gia Tam Đảo

• Năm thành lập: 1996​
• Diện tích: 34.995 ha​
• Địa điểm: Trải dài qua các tỉnh Vĩnh Phúc, Thái Nguyên và Tuyên Quang​
• Hệ sinh thái: Rừng mưa nhiệt đới thường xanh, đa dạng sinh học với nhiều loài động thực vật quý hiếm. ​

Vườn quốc gia Xuân Sơn:

Vườn quốc gia Xuân Sơn

• Năm thành lập: 2002​
• Diện tích: 15.048 ha​
• Địa điểm: Huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ​
• Hệ sinh thái: Rừng nhiệt đới, hệ động thực vật phong phú và cảnh quan thiên nhiên hoang sơ. ​

Vườn quốc gia Hoàng Liên:

Vườn quốc gia Hoàng Liên

• Năm thành lập: 2002
• Diện tích: 29.845 ha
• Địa điểm: Tỉnh Lào Cai​
• Hệ sinh thái: Rừng núi cao, đỉnh Fansipan, đa dạng sinh học cao với nhiều loài đặc hữu. ​

Vườn quốc gia Du Già:

Vườn quốc gia Du Già

• Năm thành lập: 2015​
• Diện tích: 15.006 ha
• Địa điểm: Tỉnh Hà Giang​
• Hệ sinh thái: Rừng núi đá vôi, bảo tồn nhiều loài động thực vật quý hiếm. ​

Đồng bằng Bắc Bộ:

Vườn quốc gia Cát Bà:

Vườn quốc gia Cát Bà

• Năm thành lập: 1986​
• Diện tích: 15.200 ha​
• Địa điểm: Đảo Cát Bà, thành phố Hải Phòng​
• Hệ sinh thái: Rừng mưa nhiệt đới, hệ sinh thái biển và rừng ngập mặn, nơi sinh sống của loài voọc Cát Bà quý hiếm. ​

Vườn quốc gia Xuân Thủy:

Vườn quốc gia Xuân Thủy

• Năm thành lập: 2003
• Diện tích: 12.000 ha​
• Địa điểm: Huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định
• Hệ sinh thái: Rừng ngập mặn, bãi bồi ven biển, là khu Ramsar đầu tiên của Việt Nam, quan trọng cho các loài chim di cư. ​

Vườn quốc gia Ba Vì:

Vườn quốc gia Ba Vì

• Năm thành lập: 1991
• Diện tích: 9.702 ha​
• Địa điểm: Huyện Ba Vì, Hà Nội​
• Hệ sinh thái: Rừng mưa nhiệt đới trên núi, đa dạng sinh học với nhiều loài cây thuốc và động vật quý hiếm. ​

Vườn quốc gia Cúc Phương:

Vườn quốc gia Cúc Phương

• Năm thành lập: 1962​
• Diện tích: 22.200 ha​
• Địa điểm: Tỉnh Ninh Bình​
• Hệ sinh thái: Rừng mưa nhiệt đới, nơi bảo tồn nhiều loài động thực vật quý hiếm và trung tâm cứu hộ linh trưởng.

Bắc Trung Bộ:

Vườn quốc gia Bến En:

Vườn quốc gia Bến En

• Năm thành lập: 1992
• Diện tích: 16.634 ha​
• Địa điểm: Huyện Như Thanh và Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa
• Hệ sinh thái: Rừng nhiệt đới, hồ sông Mực với 21 đảo nhỏ, đa dạng sinh học với nhiều loài động thực vật quý hiếm. ​

Vườn quốc gia Pù Mát:

Vườn quốc gia Pù Mát

• Năm thành lập: 2001​
• Diện tích: 94.804 ha​
• Địa điểm: Tỉnh Nghệ An​
• Hệ sinh thái: Rừng mưa nhiệt đới, nơi sinh sống của nhiều loài động thực vật đặc hữu và quý hiếm.​

Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng:

Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng

• Năm thành lập: 2001​
• Diện tích: 123.326 ha​
• Địa điểm: Tỉnh Quảng Bình​
• Hệ sinh thái: Núi đá vôi, rừng nhiệt đới, hệ thống hang động phong phú, đa dạng sinh học cao. ​

Vườn quốc gia Bạch Mã:

Vườn quốc gia Bạch Mã

• Năm thành lập: 1991​
• Diện tích: 37.487 ha​
• Địa điểm: Tỉnh Thừa Thiên Huế​
• Hệ sinh thái: Rừng mưa nhiệt đới, đa dạng sinh học với nhiều loài động thực vật quý hiếm, cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ.

Nam Trung Bộ:

Vườn quốc gia Núi Chúa:

Vườn quốc gia Núi Chúa

• Năm thành lập: 2003​
• Diện tích: 29.865 ha
• Địa điểm: Tỉnh Ninh Thuận
• Hệ sinh thái: Rừng khô hạn đặc trưng, đa dạng sinh học với nhiều loài đặc hữu, hệ sinh thái biển phong phú. ​

Vườn quốc gia Phước Bình:

Vườn quốc gia Phước Bình

• Năm thành lập: 2006
• Diện tích: 19.814 ha
• Địa điểm: Huyện Bác Ái, tỉnh Ninh Thuận​
• Hệ sinh thái: Rừng mưa nhiệt đới, nơi sinh sống của nhiều loài động thực vật quý hiếm.​

Tây Nguyên:

Vườn quốc gia Chư Mom Ray:

Vườn quốc gia Chư Mom Ray

• Năm thành lập: 2002​
• Diện tích: 56.000 ha​
• Địa điểm: Tỉnh Kon Tum​
• Hệ sinh thái: Rừng mưa nhiệt đới, đa dạng sinh học với nhiều loài động thực vật quý hiếm. ​

Vườn quốc gia Kon Ka Kinh:

Vườn quốc gia Kon Ka Kinh

• Năm thành lập: 2002​
• Diện tích: 41.780 ha
• Địa điểm: Tỉnh Gia Lai​
• Hệ sinh thái: Rừng mưa nhiệt đới, nơi bảo tồn nhiều loài động thực vật đặc hữu. ​

Vườn quốc gia Yok Đôn:

Vườn quốc gia Yok Đôn

• Năm thành lập: 1992​
• Diện tích: 115.545 ha​
• Địa điểm: Tỉnh Đắk Lắk và Đắk Nông​
• Hệ sinh thái: Rừng khộp đặc trưng, đa dạng sinh học với nhiều loài động thực vật quý hiếm.

Vườn quốc gia Chư Yang Sin:

Vườn quốc gia Chư Yang Sin

• Năm thành lập: 2002​
• Diện tích: 59.531 ha​
• Địa điểm: Tỉnh Đắk Lắk​
• Hệ sinh thái: Rừng mưa nhiệt đới, đa dạng sinh học với nhiều loài đặc hữu. ​

Vườn quốc gia Bidoup Núi Bà:

Vườn quốc gia Bidoup Núi Bà

• Năm thành lập: 2004​
• Diện tích: 63.938 ha​
• Địa điểm: Tỉnh Lâm Đồng​
• Hệ sinh thái: Rừng mưa nhiệt đới, đa dạng sinh học với nhiều loài động thực vật quý hiếm.

Đông Nam Bộ:

Vườn quốc gia Cát Tiên:

Vườn quốc gia Cát Tiên

• Năm thành lập: 1992​
• Diện tích: 73.878 ha
• Địa điểm: Trải dài qua các tỉnh Đồng Nai, Lâm Đồng và Bình Phước​
• Hệ sinh thái: Rừng mưa nhiệt đới ẩm, đa dạng sinh học với hơn 1.500 loài động vật và 1.600 loài thực vật, trong đó nhiều loài quý hiếm.

Vườn quốc gia Bù Gia Mập:

Vườn quốc gia Bù Gia Mập

• Năm thành lập: 2002​
• Diện tích: 26.032 ha​
• Địa điểm: Tỉnh Bình Phước
• Hệ sinh thái: Rừng kín thường xanh mưa ẩm nhiệt đới, nơi bảo tồn nhiều loài động thực vật quý hiếm.

Vườn quốc gia Lò Gò – Xa Mát:

Vườn quốc gia Lò Gò – Xa Mát

• Năm thành lập: 2002​
• Diện tích: 18.765 ha​
• Địa điểm: Huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh​
• Hệ sinh thái: Rừng khộp, rừng bán rụng lá và rừng thường xanh, đa dạng sinh học với nhiều loài động thực vật quý hiếm. ​

Vườn quốc gia Côn Đảo:

Vườn quốc gia Côn Đảo

• Năm thành lập: 1993​
• Diện tích: 15.043 ha​
• Địa điểm: Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu
• Hệ sinh thái: Kết hợp giữa rừng và biển, với hệ sinh thái rừng nhiệt đới và hệ sinh thái biển phong phú, nơi sinh sống của nhiều loài động vật biển quý hiếm như rùa biển và bò biển. ​

Các Vườn quốc gia ở Việt Nam được UNESCO công nhận

Phong Nha – Kẻ Bàng là vườn quốc gia duy nhất tại Việt Nam được UNESCO công nhận là Di sản thế giới từ năm 2003.

Ngoài ra, một phần của Vườn quốc gia Bái Tử Long cũng nằm trong Di sản thế giới Vịnh Hạ Long.

Một số vườn quốc gia khác cũng nằm trong danh sách Di sản dự kiến của UNESCO như Vườn quốc gia Cát Tiên, Cát Bà thuộc Quần đảo Cát Bà; Vườn quốc gia Ba Bể thuộc Khu di sản thiên nhiên Ba Bể-Na Hang. Một di sản dự kiến khác của Việt Nam là Hang Con Moong nằm trong Vườn quốc gia Cúc Phương.

Vườn di sản ASEAN

Có 9 vườn quốc gia được công nhận Vườn di sản ASEAN đó là vườn quốc gia Hoàng Liên, Ba Bể, Chư Mom Ray, Kon Ka Kinh, U Minh Thượng và Bái Tử Long, Bidoup Núi Bà, Vũ Quang và Lò Gò – Xa Mát.

Top các Vườn quốc gia nổi tiếng tại Việt Nam

1. Vườn quốc gia Cúc Phương (Ninh Bình)

Nằm cách Hà Nội chỉ 120km, đây là vườn quốc gia Việt Nam gần Hà Nội nổi bật với hệ sinh thái rừng nguyên sinh, trung tâm cứu hộ linh trưởng quý hiếm, và nhiều tuyến trekking hấp dẫn.

2. Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng (Quảng Bình)

Nơi đây nổi tiếng với hệ thống hang động kỳ vĩ, trong đó có hang Sơn Đoòng – hang lớn nhất thế giới. Ngoài khám phá hang động, du khách có thể đi bộ xuyên rừng, tắm suối và tìm hiểu các loài đặc hữu quý hiếm.

3. Vườn quốc gia Bạch Mã (Thừa Thiên Huế)

Với khí hậu mát mẻ, thác nước, rừng rậm và các loài chim quý hiếm, Bạch Mã là điểm đến lý tưởng cho người mê du lịch sinh thái Việt Nam.

4. Vườn quốc gia Cát Tiên (Đồng Nai)

Chỉ cách TP.HCM khoảng 3 giờ di chuyển, Cát Tiên là vườn quốc gia Việt Nam gần TP HCM lý tưởng cho chuyến nghỉ dưỡng cuối tuần. Bạn có thể cắm trại, quan sát thú đêm, đạp xe xuyên rừng và tham gia các hoạt động bảo tồn.

5. Vườn quốc gia Phú Quốc (Kiên Giang)

Nằm trong vùng lõi của Khu Dự Trữ Sinh Quyển Thế Giới, vườn quốc gia Phú Quốc sở hữu rừng nguyên sinh, suối Tranh, suối Đá Bàn và nhiều tuyến đường mòn thú vị.

Hoạt động Du lịch tại các Vườn Quốc Gia

Trekking và đi bộ đường dài

Trekking và đi bộ đường dài

Khám phá các tuyến đường rừng, chinh phục đỉnh núi, đi bộ xuyên qua rừng nguyên sinh – là lựa chọn không thể bỏ qua với người mê phiêu lưu và khám phá.

Cắm trại và dã ngoại

Cắm trại và dã ngoại

Một đêm giữa rừng, lắng nghe tiếng côn trùng và ánh lửa bập bùng sẽ là trải nghiệm khó quên. Nhiều vườn quốc gia có khu cắm trại được quy hoạch an toàn.

Quan sát động vật hoang dã

Quan sát động vật hoang dã

Một số vườn quốc gia tổ chức tour ngắm thú đêm, chim di cư hoặc động vật hoang dã quý hiếm như voọc, vượn, hươu sao, mèo rừng…

Khám phá hang động và thác nước

Khám phá hang động và thác nước

Phong Nha, Bạch Mã hay Cúc Phương đều có hệ thống hang động và thác nước tuyệt đẹp cho bạn khám phá, chụp ảnh và tận hưởng không gian mát lạnh tự nhiên.

Tìm hiểu văn hóa địa phương

Tìm hiểu văn hóa địa phương

Nhiều khu vực vườn quốc gia nằm gần các bản làng dân tộc, bạn có thể kết hợp tìm hiểu văn hóa, ẩm thực và cuộc sống bản địa trong chuyến đi của mình.

Kinh nghiệm du lịch Vườn quốc gia Việt Nam

Thời điểm du lịch lý tưởng

Mùa khô (từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau) thường là thời điểm lý tưởng nhất để tham quan vườn quốc gia vì thời tiết khô ráo, thuận lợi cho các hoạt động ngoài trời.

Chuẩn bị hành lý và đồ dùng cần thiết

Đừng quên mang giày leo núi, bình nước, áo mưa, kem chống muỗi, đèn pin và các vật dụng cá nhân nếu bạn có kế hoạch cắm trại hoặc trekking dài ngày.

Lựa chọn tour du lịch và hướng dẫn viên

Nhiều công ty cung cấp tour du lịch vườn quốc gia Việt Nam có hướng dẫn viên bản địa, giúp bạn hiểu sâu hơn về hệ sinh thái, động thực vật và lịch sử của khu vực.

Lưu ý an toàn và bảo vệ môi trường

• Không xả rác
• Không bẻ cành, hái hoa rừng
• Không gây tiếng ồn lớn làm ảnh hưởng đến động vật
• Tôn trọng người dân và văn hóa bản địa

Bảo tồn thiên nhiên và phát triển du lịch bền vững

Nhiều vườn quốc gia đang triển khai các chương trình bảo tồn đa dạng sinh học, phục hồi rừng, bảo vệ loài quý hiếm và giáo dục cộng đồng về môi trường.

Du lịch cộng đồng và phát triển kinh tế địa phương

Một số vườn quốc gia như Pù Luông, Cát Tiên, Cúc Phương đang kết hợp du lịch cộng đồng để tạo công ăn việc làm cho người dân, đồng thời giữ gìn văn hóa truyền thống.

Vai trò của du khách trong bảo tồn thiên nhiên

Mỗi du khách có thể trở thành một “đại sứ” môi trường bằng những hành động nhỏ: giảm thiểu rác thải, tiêu dùng xanh, lan tỏa thông điệp bảo vệ thiên nhiên Việt Nam.

Dù bạn là người yêu thiên nhiên, đam mê mạo hiểm hay đơn giản muốn tìm lại sự cân bằng trong tâm hồn, thì du lịch vườn quốc gia Việt Nam chính là hành trình không thể thiếu. Từ trekking trong rừng sâu, quan sát động vật hoang dã, đến cắm trại giữa thiên nhiên hoang sơ – mọi khoảnh khắc đều đáng giá.